Symposium - van klank naar muziek
Het tweede symposium rond de Lichtenberger Methode was wederom een succes. Met bijna vijftig deelnemers hebben we grenzen verkend, die van de methode maar ook die van onszelf. Er waren weer zeer moedige presentaties en de bereidheid om te delen en onderzoeken tijdens de groepssessies was groot. Hieronder enkele reacties van deelnemers. Daaronder de aankondiging en het programma met toelichting.
'Allereerst wil ik even aangeven
dat ik zaterdag genoten heb van het symposium. Goed georganiseerd en
interessante sprekers die inderdaad allemaal vanuit eigen ervaringen
zich net aan de randen van de Lichtenberger methode begaven mbt de
inhoud van de presentatie. Ook ontstonden er mooie
discussies in de werkgroepbijeenkomst.
'Ik vond het fijn erbij te zijn.
Het symposium is gewijd aan de vraag hoe je vanuit het zingen van losse tonen
tot muziek kan komen. Het is een vraag die veel zangers in de
Lichtenberger praktijk bezig houdt. Wat betekent de methode voor mijn
uitvoeringspraktijk? Waar vind ik de ruimte in mijn koor om zo te
zingen? Op deze vragen en meer proberen we tijdens dit tweede symposium
antwoord te vinden. Ervaren collega's, pedagogen en uitvoerende musici,
belichten verschillende invalshoeken van de Lichtenberger Methode, in
theorie en praktijk. Naast de plenaire sessies worden workshops
aangeboden.
Het symposium is bedoeld voor iedereen die geïnteresseerd is in de Lichtenberger Methode.
Programma
Ochtend
Maarten Rienks, Voorbij performance
Saskia Martens, Over tekst en klankbeleving
Niels Kuijers, Werken aan koorklank
Priske Dehandschutter, Over Zingen en Zijn
Middag
Groepssessies
Christina Völtl, Van [a] naar aria
Hank Malinowski, Vrij van woorden
Uitgelicht
Maarten Rienks, Voorbij performance. Dialoog
Een korte dialoog over ‘performance’ en de
rol van ‘latente instabiliteit’, de doorgeschoten Lichtenberger musicus,
en klankgeoriënteerde ‘tips en trucs’ om een lied te lijf te gaan.
Maarten Rienks heeft sinds 2003 een eigen praktijk als stempedagoog. Sinds 1998 volgt hij lessen bij Ingrid Voermans en in 2004 heeft hij de opleiding aan het Lichtenberger Institut afgerond. Naast stempedagoog is Maarten werkzaam als coach, trainer en facilitator gericht op organisatieontwikkeling. Ook binnen die werkzaamheden past hij principes van complexiteit en zelforganisatie toe, zie www.maartenrienks.nl.
Saskia Martens, Over tekst en klankbeleving.
Interactieve lezing
Saskia Martens is klarinettist en neerlandicus. In 2010 begon ze haar veelzijdige onderneming Kuculemu. Naast het bedenken van nieuwe concepten en werkzaamheden als o.a. artistiek leider van Festival Muziek op de Dommel in Eindhoven, houdt zij zich momenteel veel bezig met het bedenken en schrijven van educatieprojecten. Daarbij probeert zij muziek en tekst op creatieve wijze met elkaar te verbinden. ‘Lol en leren’ is daarbij haar motto. Tijdens haar conservatoriumperiode maakte Saskia kennis met Ingrid Voermans en raakte onder de indruk van de Lichtenberger Methode. Wat het haar heeft gebracht, hoe zij het gebruikt in haar dagelijkse leven en wat tekst voor invloed heeft op je klankbeleving: dat alles laat Saskia je tijdens het symposium aan den lijve ondervinden.
Niels Kuijers, Werken aan koorklank. Groepssessie
Samen klank ervaren en toepassen in een
meerstemmig lied. Tijdens deze praktische sessie werkt Niels met de
deelnemers van het symposium.
Niels Kuijers dirigeert sinds 1987 diverse
koren in Rotterdam en omgeving. In 2007 rondde hij de Fortbildung in
Lichtenberg af. Hij gebruikt de Lichtenberg methodiek bij het werken aan
de koorklank, die homogeen, boventoonrijk en vrij wordt. Vanuit
‘Klankinitiatief’ organiseert hij met Ineke Nelemans workshops en
lessenseries voor groepen in Dordrecht. Vanaf januari 2016 starten zij
met de workshop Lichtenbergpedagogiek: ‘hoe geef je les’.Daarnaast zijn
zij regelmatig te gast bij koren voor workshops stemvorming. Beiden
hebben zij een praktijk voor individuele lessen. Meer informatie is te
vinden op www.klankinitiatief.nl
Priske Dehandschutter, Over Zingen en Zijn. Lezing
Zingen: psychologie, emotie en
ambacht…symbiose of synergie? Ambacht in waarneming, lichaam en Zijn.
Complexiteit van communicerende vaten of simpelweg volgen van de eigen
natuur.
Priske Dehandschutter, freelance sopraan en
actrice. Als zangpedagoog doceert ze in België aan LUCA school of arts
Leuven, in Londen en is ze sinds oktober 2014 verbonden met het
Nederlands Studenten Kamerkoor. "Toen ik na mijn conservatorium
opleidingen in zang/opera en na tientallen onbeantwoorde vragen rond
klankontwikkeling in contact kwam met klank -en waarnemingsgeorienteerd
zingen, opende mijn wereld. Ik leerde mij verdiepen in het ambacht van
de zintuigen, in de kunst van het Niet weten Niet ingrijpen en
bewandelde nieuwsgierig persoonlijke grenzen. Ik ontdekte een
subjectieve waarheid en kreeg plezier in het leren zelf." Meer over mij
op
www.priskedehandschutter.com
Christina Völtl, Van [a] naar aria, mogelijkheden en moeilijkheden. Live studie
Een zangeres aan het werk: een 'live' studie
over mogelijkheden en moeilijkheden van het gebruik van Lichtenberg bij
het zingen van een (moeilijke) aria. Over het gebruik van de Lichtenberg
Methode bij het zingen van literatuur en concerten. Vragen die daarbij
spelen zijn: ‘Draait het om vertrouwen of controle bij het zingen van
een concert?’ en ‘Gaat Lichtenberg en het klassieke lied/ aria wel
samen?’
De Duitse sopraan
Christina Völtl studeerde klassieke zang in Duitsland en bij Carolin
Watkinson en Roberta Alexander aan het Conservatorium in Rotterdam. Zij
volgde lessen en masterclasses bij onder andere Jard van Nes, Marten
Koningsberger, Elena Vink en Barbara Hannigan. Op dit moment volgt zij
privélessen bij Marjan Kuijper en lessen in de Lichtenberger methode bij
Ingrid Voermans. Zij specialiseerde zich in het zingen van hedendaagse
muziek. Sinds het 2012 maakt is zij als speler en zangcoach deel uit van
‘The Dutch Factory’. Samen met mezzosopraan Natscha Morsink en pianist
Andrew Clark bedenkt en speelt zij kleinschalige theatrale
huiskamerconcerten, onder de naam TresonanZ.
Hank Malinowski, 'Vrij van woorden...'. Vertelling
Over de muziek van verhalen vertellen en de
betekenis van de Lichtenberger Methode daarin.
Opgegroeid in Hell's Kitchen, Manhattan,
studeerde Engelse literatuur en theologie (Washington,D.C. en College
Park, Maryland). De liefde hield Hank uit het klooster en bracht hem
naar Nederland in 1978 waar hij werkte als begeleider op de eerste
methadon bus in Rotterdam. Hij studeerde bij de Institute of
Psychosynthesis in Londen, was therapeut en docent. Tot pensioen
werkzaam in het Helen Dowling Instituut met kankerpatiënten. In 1989
begonnen met zentrainingen in de traditie van Maezumi Roshi. Bevrijding
speelde altijd een grote rol in het leven van Hank. Na zijn pensioen
ontdekte hij de Lichtenberger Methode, een nieuwe kans voor ontplooiing
van talenten.
Dit symposium is een initiatief van Maarten Rienks, www.stemklank.nl en wordt mede mogelijk gemaakt door COS-Rentals, Mirre Valkenburg, Emma Groot en Angelique Schipper.